Bufferbloat Nedir?
Bufferbloat, internet bağlantınızın yoğun veri trafiği altındayken modem veya router üzerindeki veri paketlerini sıraya dizip bekletmesi sonucu oluşan yüksek gecikme (ping) sorunudur. Genellikle hız testlerinde indirme (download) ve yükleme (upload) hızlarınız yüksek çıksa bile, online oyunlarda anlık takılmalar, donmalar veya "lag" yaşamanızın temel sebebi budur. Özellikle evde biri dosya indirirken veya Netflix izlerken oyun pinginizin fırlaması klasik bir Bufferbloat belirtisidir.
Bu Test Neyi Ölçüyor?
Klasik hız testleri (Speedtest vb.) sadece anlık maksimum kapasitenizi ölçer ve gecikmeyi boşta (idle) iken test eder. Ancak oyun oynarken veya görüntülü görüşme yaparken önemli olan hız değil, paketlerin ne kadar istikrarlı iletildiğidir. Gecikme Haritası Bufferbloat Aracı, hattınızı bilerek tam kapasiteyle (yük altında) zorlar ve modeminizin bu yoğunluk karşısında ping süresini ne kadar artırdığını milisaniye cinsinden ölçer.
SQM (Smart Queue Management) Ayarı Neden Önemli?
Bufferbloat sorununu çözmenin en etkili yolu, modeminizde SQM (Akıllı Kuyruk Yönetimi) veya gelişmiş QoS ayarlarını yapmaktır. Bu ayar, internet hattınızın tamamını kullanmak yerine çok küçük bir kısmını (genellikle %5-10) boş bırakarak veri paketlerinin sıkışmasını engeller.
Bu sayfa, test sonucunuza göre modeminize girmeniz gereken ideal Mbps değerini ("Download" ve "Upload" limitlerini) otomatik olarak hesaplar. Bu limitleri modem arayüzüne girdiğinizde, evde kim ne indirirse indirsin oyun pinginiz sabit kalır.
Test Sonucundaki Harfler Ne Anlama Geliyor?
- A+ / A (Mükemmel): Hattınız yük altında bile harika çalışıyor. Rekabetçi oyunlar (Valorant, CS:GO, LoL) için idealdir.
- B (İyi): Ufak ping artışları olabilir ama genelde sorunsuzdur.
- C (Orta): Yoğun kullanımda internet yavaşlaması ve oyunlarda gecikme hissedilir.
- D / F (Kötü): İnternet yük altındayken kullanılamaz hale gelir. Mutlaka OpenWrt, Keenetic veya kaliteli bir router ile SQM ayarı yapılmalıdır.
Hangi Modemlerde SQM Ayarı Yapılabilir?
Hesapladığımız değerleri aşağıdaki cihazlarda kullanarak ping sorununuzu kalıcı olarak çözebilirsiniz:
- Keenetic: "IntelliQoS" bileşeni veya Trafik Şekillendirme menüsü.
- OpenWrt: "luci-app-sqm" eklentisi (Cake veya FQ_Codel algoritması ile).
- Asus (Merlin): Adaptive QoS veya Cake QoS ayarları.
- Ubiquiti / MikroTik: Queue Types ayarları altında Smart Queue özelliği.
- Zyxel / TP-Link / Huawei: Standart modellerde "Bandwidth Control" (Bant Genişliği Kontrolü) olarak geçer ancak etkisi kısıtlı olabilir.
Online Oyunlarda Lag Sorunu Nasıl Çözülür?
Oyunlarda lag sorunu yaşıyorsanız öncelikle Wi-Fi yerine ethernet kablosu (CAT6) ile bağlanmayı deneyin. Eğer sorun devam ediyorsa, ISS (İnternet Servis Sağlayıcı) kaynaklı bir sorun yoksa problem %90 ihtimalle yerel ağınızdaki şişmedir. Yukarıdaki testi başlatarak yük altındaki (bloat) değerinizi öğrenin. Eğer "Download Active" veya "Upload Active" sırasında pinginiz 100ms üzerine çıkıyorsa, yukarıda verilen SQM değerlerini modem arayüzüne uygulayın.